Wat is rekenen in het mbo? Naast deze vraag is ook een goede vraag waarom rekenen in het mbo?
Deze vragen hebben met elkaar te maken. Rekenen in het mbo is geen rekenen zoals we dat vaak denken, iets met kale sommen uitrekenen, een startdeling kunnen doen, hoofdrekenen, tafels automatiseren. Voor een deel is het daar al te laat voor, als je dit in het mbo allemaal nog moet doen is het een zware en frusterende klus voor deelnemer en docent. In het basisonderwijs is de basis voor rekenen gelegd en leren de kinderen deze vaardigheden.
In het mbo gaat het om het toepassen van deze aangeleerde vaardigheid. Het gaat om de juiste getallen te halen uit informatie met veel getallen en met deze getallen uitrekenen wat je op dat moment moet weten. We noemen dit gecijferdheid. Het komt er op neer dat je in verschillende sutuaties met getallen jezelf kan redden. Gecijferdheid staat dicht bij geletterdheid en bij de digitale vaardigheden (waar we vanaf nu ook AI vaardigheden bij mogen noemen).
Soms kan er een probleem lijken bij gecijferdheid, maar dat kan komen door geletterheid. Dus minder goed weten wat bepaalde woorden betekenen waardoor je ook niet de juiste informatie tot je kan nemen.
Het gaat bij gecijferdheid om financiele gecijferdheid (genoeg op de rekening hebben staan voor huur en andere zaken, weten wat je wel en niet kan aanschaffen, lonen kunnen vergelijken, btw rekenen, hypotheken en rentes begrijpen, begrijpen en kunnen aankopen van crypto's, etc.), gecijferdheid in het hele leven (getallen gebruikt in politieke discussies, berichten in het nieuws, onderscheid nep- en echtnieuws met getallen, etc.), gecijferdheid bij je gezondheid (innemen medicatie, begrijpen van getallen bij een epidemie zoals corona, etc.), gecijferdheid in het werk (planning maken en snappen als een collega deze maakt, gebruik van Microsoft Excel, voorraad beheer, team budgetten maken en beheren, etc.). In het boekje 'Wat werkt bij versterken van gecijferdheid' staat meer informatie over deze deelgebieden.
In het hiervoor genoemde boekje wordt ook benoemd dat het hebben van zelfvertrouwen in je rekenvaatdigheden belangrijk is, ook als je rekenvaardig bent en je denkt dat je er minder goed in bent dat dit invloed heeft op je kunnen en wat je dus laat zien. Rekenen in het mbo moet ook zorgen voor een stukje zelfvertrouwen bij de studenten.
Bij rekenen leren studenten ook analyseren van een rekenprobleem. Hiervoor staat in het boekje 'Wat werkt bij versterken van gecijferdheid' dit stappenplan om tot een oplossing te komen. Deze stappen, in een iets andere vorm, benoem ik zelf ook richting mijn studenten.
- Stap 1. Waar gaat het over? De eerste stap is het beschrijven van het probleem.
- Stap 2. Wat staat er precies? Is de informatie duidelijk? Zijn alle woorden, plaatjes, symbolen en afkortingen bekend en duidelijk?
- Stap 3. Wat wil je weten? Wat wil je berekenen?
- Stap 4. Hoe pak je het aan? Op welke manier ga je rekenen, schatten, meten, aflezen...?
- Stap 5. Wat is het resultaat? Wat is de uitkomst van Stap 4? Heb je een oplossing voor het probleem?
Als laatste stap, dus eigenlijk stap 6, benoem ik richting studenten dat het belangrijk is om je antwoord te controleren door na te gaan of het een logisch antwoord is. Is het niet logisch, zal het antwoord vast niet kloppen.
Het waarom van rekenen in het mbo heeft te maken met dat op het vwo en de havo leerlingen verplicht wiskunde hebben t/m hun examen en veel studenten vanan het mbo komen van het vmbo/mavo. Hierdoor hebben ze minder rekenen/wiskunde gehad terwijl er steeds meer informatie met getallen tot ons komt. Doordat er meer informatie met getallen tot ons komt is het belangrijkrijk dat alle mensen gecijferd genoeg zijn om zichzelf in de maatschappij te redden.
Bij rekenen in het mbo gaat het erom dat studenten leren kritisch na te denken over de aangeboden informatie met getallen en daar een gefundeerde keuze mee te maken.
Interessante bronnen: